THY SkyLife dergisi Bursa Tırnova Köyü Gözlem Etkinliğimizi Yazdı

Amatörlerin yıldızı parlıyor!

Uzmanlaşmış amatörlerden tutun, ilgisi sadece merak düzeyinde olanlara; astronomi öğrencilerinden öğretmenlere; İstanbul’dan, İzmir’den, Bursa’dan, Ankara’dan, Kayseri’den gelenler; birbirini tanıyanlar-tanımayanlar aynı soru etrafında toplanmıştık: Bu gece gökyüzünde ne göreceğiz?

_MG_4261

Beş yıl önce,  çocukluktan kalma uzay gözlemi merakım depreşmiş, ilk teleskopumu almıştım. Evin balkonunda veya gittiğim yerlerde bu teleskopla bir şeyler görmeye çalıştım. Bu arada astronomi bilgim de oluşmaya başladı ama aklım, gökyüzünün gözleme en elverişli olduğu bir yerde, bu işi bilenler ve güçlü teleskoplarla yapılacak bir gözlemdeydi.
gokbilim.com’un haziran ayında düzenlediği gözlem şenliği tarih ve mekan olarak bana uyunca bu kez fırsatı kaçırmadım. Bu grup, meraklıların kendi imkanlarıyla geldiği ücretsiz, herkese açık organizasyonlar düzenliyor. Antalya’dan  sonra Türkiye’nin en iyi gözlem yerlerinden biri kabul edilen Tırnova’da gerçekleşecek şenlik için 12 Haziran’da Bursa, Mustafa Kemal Paşa’da buluştuk. Uzmanlaşmış amatörlerden tutun, ilgisi sadece merak düzeyinde olanlara; astronomi öğrencilerinden öğretmenlere; İstanbul’dan, İzmir’den, Bursa’dan, Ankara’dan, Kayseri’den gelenler; birbirini tanıyanlar-tanımayanlar aynı soru etrafında toplanmıştık: Bu gece gökyüzünde ne göreceğiz?
Sıcak bir tanışma faslından sonra yola çıkarak 750 metre yükseklikteki  gözlem yerimize ulaştık.  Ne yazık ki, evin ortasında Mısır piramitlerinden daha görkemli duran teleskopumu eşimin itirazları sonucu elden çıkarmış, yetersiz küçük teleskoplarla gelmiştim. Ama grup üyelerinin getirdikleri araçlar bu açığımı kapadı. Zaten bu gözlemlere katılmak için teleskop sahibi olmanız şart değil. Üyeler dürbün, teleskop ve tamamlayıcı aksesuarlarını, herhangi bir ekipmana sahip olmayan katılımcılarla paylaşıyorlar. Yaklaşık 15 teleskop getirilmiş; Uğur İkizler 8 inçlik, Burak Yakut da 10 inçlik teleskoplarını meraklıların hizmetine sunmuştu. Yeterince büyük bu iki teleskop, zaman zaman 100 kişiye ulaşan topluluğa derin uzayın göz alıcı güzelliklerini görme fırsatı verdi.
_MG_4257

Güneşi gördüm !

Gün batımına doğru solar filtre takılmış bir teleskopla Güneş’i ve üzerindeki sekiz lekeyi incelemek bizler için keyifli bir deneyim oldu. Havanın kararıp Venüs’ün  izlenebilir parlaklığa ulaşmasıyla karanlıkların ilk prensini yakından gördük. Ardından Satürn ortaya çıktı. 12 Haziran’ı 13’e uzanan gece boyunca Sombrero Gökadası, Eagle, Halka ve Andromeda galaksileri, Swan, Lagün, Dumbel nebulaları, Tül Bulutsu’su, Herkül ve Yaban Ördeği yıldız kümleri gibi birçok oluşum ve gök cismi, muhteşem güzellikleriyle gözlerimizi epey yorsa da kolay ele geçmeyecek bu fırsatı doyasıya değerlendirmek oldukça keyifliydi. Hele Samanyolu… Daha önce hiç görmediğim kadar parlak ve belirgin duruşuyla ucu sonsuzluğa uzanan bu mavi yolu hem çıplak gözle uzun uzun seyrettik hem de teleskopla derinlerini görmeye çalıştık.

_MG_4259

Dersimiz astronomi
Forum üyeleri arasında bilgisi uzmanlık düzeyine yaklaşmış isimler var. Bir engelleri olmadıkça her etkinliğe katılıyorlar. Onlar astronomiye olan ilgiyi yaygınlaştırmaya ve meraklıların ilgisini hem web sitesinde hem de gözlem sırasında yaptıkları bilgi takviyesiyle güçlendirmeye çalışıyorlar. Türkiye’nin kendi teleskopunu yapan ilk amatörü Hasip Sönmezalp’e atfedilen bu gözlemin başında Uğur İkizler projeksiyon kurup katılımcılara temel astronomi bilgilerini, gözlem araçlarını anlattı ve derin uzay cisimlerine ait fotoğraflar gösterdi.  Gözlem boyunca da amatör astronom Onur Atılgan ve Astronomi mezunu olan Pelin Öztürk’ün ellerinde işaretleyici laserlerle, izlediğimiz gök cisimlerinin konumu gösterip özellikleri hakkında verdikleri bilgiler, bu etkinliği, tahmin edebileceğiniz gibi keyifli bir derse dönüştürdü.
_MG_4270
Bursa yıldız avcılarını bekliyor
Tırnova, Türkiye’nin en iyi amatör gözlem yerlerinden biri olmaya aday. Burası, Mustafa Kemal Paşa’ya, katılımcıların lojistiğini kolaylaştıracak kadar yakın ama ilçenin ışık kirlililiğinden etkilenmeyecek kadar uzak. Aslına bakarsanız buradaki gökyüzü çıplak gözle de saatlerce seyredilecek kadar kalabalık, zengin ve güzel. Öğretmen ve amatör astronom Eftal Çakır, İlçe İdare Kurulu’na Tırnova’da gözlem alanı oluşturmaya yönelik bazı imkanların sağlanması için başvurmuş. Kim bilir, belki burası ulaşım avantajları, uygun konumu ve muhteşem gökyüzüyle amatörler için Türkiye’nin belli başlı gözlem alanlarından biri olabilir.
Başımıza taş yağacak
12- 13 Ağustos geceleri Perseid göktaşı yağmuru var. Kuyruklu yıldız Swift-Tuttle’ın ardında bıraktığı kalıntılarla çöplüğe çevirdiği güzergah, Dünya’nın yörüngesi ile  kesişecek. Bu kalıntıların atmosfere girmesiyle gece boyunca yüzlerce yıldız kayacak. Üniversitelerin ve amatörlerin oluşturduğu gruplar kolları çoktan sıvadı. Siz de meteor yağmuruyla birlikte diğer gök cisimlerini Tırnova’da veya ilinize yakın bir yerde gözleyecek bir grup bulabilirsiniz. 12- 13 Ağustos gecelerini şimdiden programınıza yerleştirin ve hava iyi olursa göktaşı yağmurunu kaçırmayın.
Yazı: Gökçen Ata

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s