Parçalı Ay Tutulmasını canlı yayınladık!

4 saat 40 dakika kesintisiz canlı yayın ve 53.000 izlenme!!!

Herkese tekrar merhaba! En son size ne zaman iki satır birşeyler yazdım inanın artık ben de hatırlamıyorum (durun bakayım…) 6 Mayıs 2018′ de yazmışım. O da aslında bir yazı sayılmaz, bir duyuru…. Bir etkinlik duyurusu.  Bu 1 yıldan fazla sürede bu blogu sonlandırmayı kaç kez düşündüm inanın tahmin edemezsiniz. Ama aynı zamanda neredeyse her hafta da bir şey yazmak istedim. Aslında çok sık olmasa da güzel üretimlerim de oluyordu, ISS geçişleri, Mars çekimleri vs ama bir türlü bu platformda hatta hiçbir platformda istediğim sıklıkta sizlere bunları aktaramadım….

Bunun en büyük nedeni bendeki herşey çok düzgün olsun hastalığı sanırım… Üstün körü birşeyler yapmamak adına hiçbir şey yapamıyorum… Halbuki zaman geçiyor…

Bu konularda ortası olmayan bir adam olarak durdum mu tam duruyor, koştum mu da durmayı unutuyorum :) Son bir kaç haftadır yine bir kıpırtı geldi içime. Dedim ki biraz daha aktif olalım şu astro paylaşımlarda ve bu amaçla 15 Temmuz 2019 tarihindeki Uluslararası Uzay İstasyonunun (ISS) Ay’ın önünden geçişini önceden duyurup, ardından sonuçları paylaşarak işe koyuldum! Benim gibi ezik bir sosyal medya kullanıcısına göre iyi de ilgi gördü açıkçası… Ah bu sosyal medya! Adam cep telefonu ile yamuk yumuk Ay çeker 6.000 retweet biz Türkiye’ de sadece 2-3 kişinin yakalayabildiği bir olayı çekeriz 10 layk! O çekebilecek olan diğer iki kişi de evlilik hazırlığı ya da bulutlanma nedeniyle pass geçtiler bu arada, kısaca olumsuz koşullar diyebiliriz ikisine de  :) Aşağıdaki tweet dizisinde olayın akışını izleyebilirsiniz….

Bir gün önce baktım ki halkımız konuya ilgili, dedim “Fırsat bu fırsat Burak! Yarın da Ay tutulmasını yine şahane teleskopların ve 10 yıllık saha deneyiminle en iyi sen çekersin, duyur önceden ve yürü!” diyerek aşadaki tweet ile konuyu paylaştım. Amacım twitterda da yazdığım gibi biraz fotoğraf biraz video çekip sık aralıklarla tutulmayı paylaşmaktı. Ufaktan da “ya acaba canlı yayınlasam mı?” diye geçiriyordum ama daha önce hiç canlı yayın paylaşmamış biri olarak bunu nasıl yapacağımı bilemediğim için vazgeçiyordum. İş sonrası eve dönerken yolda diğer amatör astronom arkadaşların da gazı ile canlı yayın fikri kafamda iyice netleşti. Tek bir sorun vardı, nasıl yapacaktım? :)

Eve gelir gelmez hanımı ve kızı hızlıca yanaklarından öperek hemen oturdum ve googleladım! Google sağolsun! 15-20 dk’ lık bir araştırma sonucunda OBS Studio programının bu iş için biçilmiş kaftan olduğunu öğrendim. Hemen hızlı ayarlar ile bir kaç test yayını yaptım ve aslında olayın çok da zor olmadığı ortaya çıktı. Her ne kadar evde 35 mpbs hızında fiber bağlantım olsa da malum upload hızları 3-5 mpbs seviyelerinde sürünüyordu. Bu sorunu aşmak için Turkcell’in Turbo Yükle diye bir hizmeti var. Günlük 20 TL’ ye upload hızını 100 mpbs’ ye çıkartıyor. Yani akıcı, hd kalitesinde yayın için olmazsa olmaz bir ihtiyaç. Bunu da hallettik ve en iyi bildiğim noktaya yani ekipmanların kurulup hazır hale getirilmesine geçtik. Bunun için bilgisayarımı, monitörümü balkona, teleskobun yanına taşıdım. Bir macbook’umuz yoktu ama mac mini kasa bu konuda çok işime yaradı. Kalın bir kitap büyüklüğünde olduğu için komple set 5-10 dk’da balkonda kurulu hale geldi… Fotoğrafta full setup’ ın %60-70 kurulu halini görüyorsunuz…

 

e88ee090-d54e-4a29-b971-cd80eb1439f6

Bu arada tüm süreçlerde bütün gün kızımızla ilgilenmekten yorgun düşen eşim Çiğdem’in moral ve teknik desteği de en büyük yardımcım oldu! Gece 02-03 saatlerine kadar süren yayın boyunca moderasyon konusunda sürekli bana geri bildirim verdi. Ben bir yandan konuşuyor bir yandan soruları okuyor bir yandan da teleskopla çekim yaparken o da canlı yayında yağmur gibi gelen soruları kaçırmamam için bana yardım ediyor diğer yandan elinde tablet, kulağında kulaklıkla yayın kalitesi hakkında sürekli beni bilgilendiriyordu. Suyumu, montumu, erzağımı eksik etmedi sağolsun! :) Canlı yayın sırasında arayıp ünlü olmak isteyen akrabalarım size de teşekkürler! :)

Açıkçası nasıl yaptık, nasıl geçti, nasıl bitti halen inanın idrak edemedim! 4 saat 40 dakika ne demek arkadaş! 1 kez falan tuvalete gittim sanırım… Su içtim mi? Galiba 1 kez… “50-100 kişi izlese çok şükür, büyük olay olur benim için” dediğim yayın aynı anda izleyen 1.100 kişi sayısını da geçti ve toplamda bir arkadaşa bakıp çıkacaktım diyen arkadaşlarla birlikte bu yazının yazıldığı an itibariyle  53.000 görüntülemeyi geçti!!! Ben ki youtube’ daki arşiv amaçlı yüklediğim videolardan sadece 1 tanesi 1.000 görüntülemeyi geçmiş sade bir vatandaştım…

O gece yapılan paylaşımlardan anladım ki Türkiye’ de bu kadar üniversite, kurum olmasına rağmen bu işi bir tek ben canlı yayınlamışım… Google ve Youtube aramalarında da ilk sırada çıkmışız hep. O gece yayına gelenlerin aktardığı bilgiler bunlar… Kendi adıma dahi sevinmiyorum inanın… Üniversitelerdeki o koca koca teleskoplar neden yatıyor arkadaş? Çok iyi biliyoruz nedenlerini de sizleri ve blogumu böyle bir konu ile gergin sulara çekmek istemiyorum…. Günün sonunda günahıyla sevabıyla hayatımızın ilk canlı yayın tecrübesini iki amatör astronom geride bıraktık… Mutluyuz, gururluyuz :) Yayına başlarken 103 olan abone sayımız 813′ yükseldi… Allah bereket versin!

Yayını merak edenler aşağıdaki linkten yürekleri yetiyorsa tüm yayını izleyebilirler. Yalnız acemilikten başta hiç konuşmamışım :) Konuşmalar 15-20 dk sonra başlıyor. Ara ara da birşeyler saçmalıyorum… Ama yarım saat sonra sohbet kısmı başlıyor… Sonrası da size kalsın artık, spoiler vermeyeyim o kadar da…

Bundan sonra bu tarz önemli gök olaylarını canlı yayınlamayı planlıyorum. Önümüzdeki en büyük olay 11 Kasım 2019′ daki Merkür Geçişi. Daha önce Merkür geçişini 1 kez görüntülemiştim. Mutlaka Güneş filtresi olan bir teleskopla görüntülenmesi gereken bu olayı hava müsaade ederse mutlaka paylaşmak istiyorum.

Tabi ki şimdiden kafamda bir taslak oluştu. Çok daha profesyonel bir yayın olacak bu kez! Şimdilik aklıma hızlıca gelen konular şunlar;

 

  • Kesinlikle kablolu mikrofon/kulaklık kullanacağım. Yayının ilk yarısı kablosuz mikrofon ile konuştum, sonra pili bittiği için kabloluya geçtim… Aman yarabbim, o nasıl fark! İkinci yarı sanki insanların yanında gibi net ve temiz bir ses var, ilk yarı resmen Ay’dan yayın yapıyormuşum…. Uzaktan, boğuk ve biraz cızırtılı…
  • Sadece ekranımı paylaştım bu yayında… Bir sonrakinde farklı açıdan kameralarla yayın yaparak izleyenleri daha az sıkmayı planlıyorum. Belki bir plan beni çeker, bri başka planda da full ekipman görünür… Örneğin bu yayında insanlar hangi teleskopla çekim yapıyoruz hiç görmediler… Halbuki ekrana en azından bir fotoğrafını yansıtabilir, özelliklerini bu fotoğraflar üzerinden aktarabilirdim…Sadece teleskobu anlatmakla yetindim…
  • Önceden sohbet konuları belirleyip bunlar üzerinde önceden çalışabilirdim. Bunu bir dahaki sefere yapmayı planlıyorum… Bu kez doğaçlama oldu. Tabi dediğim gibi canlı yayın fikri son anda oluştuğu için bunları bu seferlik atladık…
  • Konunun uzmanı konuklar alacağım, skype bağlantısı ile benim gibi amatör astronomlarla sohbetler gerçekleştireceğim.
  • Yayını makul bir süre önceden duyuracağım… (Elbette önce bu sefil blogun sadık takipçilerine…)

Yayın sonrası youtube detaylı olarak istatistik hizmeti de sunuyor. Buna göre yayın en çok ilgi gösteren yaş grubu 18-24 yaş arası genç arkadaşlarımız olmuş… Hem bir çöplük hem de gizli bir hazine olan youtube gibi bir plaformda genç arkadaşların böyle önemli bir gök olayına gösterdiği ilgiyi, burçlar, astroloji gibi hurafeler üzerinden suistimal eden sayfalara kaptırmadığım için ayrıca mutluyum. Ay tutulması yayınlarına baktığınızda bu kadar acemiliğe rağmen en çok izlenme bizde! Falcılar, astrologlar, finansal astrologlar (!) bilime ve bu garip bankacı kardeşinize mağlup oldu anlayacağınız :)

img_9756

Eskiden böyle olaylarda Ay’ın önünden bir de aşağıdaki gibi uçaklar geçirirdik! Ama gelin görün ki yeni inşa edilen İstanbul Havalimanı nedeniyle Sabiha Gökçen’ e inecek olan uçakların yaklaşma istikametleri değişti ve bu yüzden artık Ay’ ın gökyüzünde izlediği rotayı eskisine göre çok daha az kesiyorlar…. Sağlık olsun diyelim.

Özetle hiç hesapta yokken bir anda hem sahalara hızlı bir geri dönüş yaptık, hem hiç tanımadığım binlerce kişiye bir nebze de olsa bir faydamız dokundu hem de 1.5 yıl sonra blogumuza aktaracak bir anımız oldu… O gece ülkemizin bir çok noktası bulutluymuş, gelen yorumlarda insanlar en çok bu yüzden teşekkür ettiler! Çok güzel bir duygu… Umarım amatör astronomi hakkında yıllar boyunca biriktirdiğim bilgi kırıntılarını sizlerle aktif şekilde paylaşmayı bir alışkanlık haline getirmeyi başarabilirim. Bakalım bundan sonraki ilk yazı kaç yıl sonra yayınlanacak…. :)

Gökyüzünüz açık olsun! Kalın sağlıcakla…

5 Comments

  1. Merhaba Burak bey. Dünki şişkin Ay gözlemimde kraterler vardı ama ilk dördün evresi kadar net degildi. Nedeni Ay ın parlaklığı olabilir mi?

    Ayrıca dün teleskop ile ilk defa Jüpiter ve Satürn’e baktım. 20 mm, 3x barrow lens ve 150 mm – 750 mm özellikli teleskop ile. Jüpiter parlak mercimek tanesi kadar gördüm . Etrafında da uyduları nokta şeklinde görülüyor. Satürn de benzer büyüklükte ve halkalı şekilde görülebiliyor.

    Gozlemin daha iyi olabilmesi için mevcut teleskop ile ne öneribilirsiniz?

    10 mm mercek almanın faydası olur mu?

    Beğen

    1. Merhaba. Öncelikle gündüz karadaki bir hedefi bakın. Gözünüzle baktığınuz yere yakın bir teker var (odaklayıcı/focuser) onu çevirerek netleme mantığını anlayın. Muhtemelen hedefi denk getirme ve bulduğunuzda da netleme doğru olmadığı için görememe sorunu yaşadınız. Sorun olursa yine yazarsınız hocam

      Beğen

      1. Merhaba Burak Bey. İlgilendiğiniz için teşekkürler. Evet Güneş ve Ay gözlemi yapabildik. Gezegen gözlemi yapmadık halen. Güneş’i 20 mm lik mercek ile gözlemledik. Güneş lekelerini göremedik. Güneş filtremiz iki katmanlı. Dış kısmı alüminyum folyoya benziyor alt kısım siyah film gibi. Güneş lekelerini görememizin sebebi filtremizle alakalı olabilir mi?

        Beğen

        1. Merhaba, bu aralar Güneş’imiz çok sakin. Şu anda hiç leke yok, bu yüzden bir leke göremediniz hocam. Spaceweather.com sitesinden gözlem öncesi kontrol edebilirsiniz. Sitenin sol üst bölümümde daime Güneş’in son halini gösterirler.

          Beğen

Yorum bırakın